Miasto położone na siedmiu wzgórzach stąd nazywane jest czasami "małym Rzymem”. Poza tym pod miastami ciągną się podziemne labirynty. W Rzymie znajdują się katakumby, a w Sandomierzu w podziemiach dawne piwnice kupieckie i legendarne lochy. Obydwa miasta mogą poszczycić się równie burzliwą jak i piękną historią.

Sandomierz wpisany jest do rejestru zabytków jako kompleks urbanistyczno-architektoniczny i krajobrazowy, zaliczając go do zabytków o światowej randze. Wyznaczono także pokaźną strefę ochronną, w granicach której znalazło się miasto lokacyjne, wzgórza staromiejskie, przedmieścia Opatowskie i Zawichojskie wraz z otaczającymi sadami i wąwozami.

Sandomierz to niewątpliwie jedno z najstarszych, najpiękniejszych i najważniejszych historycznie miast Polski. Początki osadnictwa na tym terenie i w jego regionie, sięgają zamierzchłych czasów. Świadczą o tym liczne odkrycia archeologiczne, ślady pierwszej obecności człowieka na tym obszarze datowane są na okres młodszej epoki kamiennej - neolitu (5200 p.n.e. - 1700 p.n.e.). W Sandomierzu zachowało się ponad 120 zabytków architektury z różnych epok. Do najwyższej klasy zabytków zaliczane są: średniowieczny układ urbanistyczny miasta, a także jeden z najstarszych obiektów ceglanych na terenie Polski - kościół św. Jakuba.

To tu przebywali królowie, książęta i wiele innych ważnych osobistości z dziejów Polski, pozostawiając po sobie liczne pamiątki. Stare Miasto za sprawą swojej architektury przypomina lata największego rozwoju, a barwne kamienice zachwycają i skłaniają do pogłębiania wiedzy o historii ich powstania. Liczne kościoły, ratusz, muzea, klasztory oraz zamek wszystko zachęca do zwiedzania i sprawia, że w Sandomierzu nudzić się nie sposób.

Historyczne kamienice, dwory, cmentarze, ogrody i jakby tego było mało atrakcje przyrodnicze w postaci Gór Pieprzowych zaliczanych do najstarszych gór w Europie. Można tu spotkać okazy flory stepowej oraz unikatowe naturalne rosarium, utworzone z kilkunastu gatunków dzikiej róży. Najczęściej odwiedzany przez turystów jest Wąwóz Królowej Jadwigi ciągnący się na odcinku pół kilometra!

Młodych przyciąga podziemna trasa turystyczna (wejście od ul. Oleśnickich) długość trasy 470 m charakteryzująca się zróżnicowaną głębokością dochodzącą do 12 m poniżej poziomu rynku. Czas zwiedzania oszacowany jest na około 45 minut. Trasa utworzona została w czasie prowadzenia górniczych prac zabezpieczających Stare Miasto przez połączenie dawnych piwnic i podziemnych składów kupieckich. Dodatkową atrakcję stanowi Wąwóz św. Królowej Jadwigi - wypłukany przez wody w pokładach lessowych. Na urwiskach występuje roślinność stepowa, między innymi wisienka karłowata.

Jak wiele miast w Polsce także Sandomierz posiada swoje legendy, te najbardziej „żywe” dotyczą lochów. Drążone przez całe wieki pod miastem korytarze i liczne komory w opowieściach miejscowej ludności ciągną się aż do podmiejskich wiosek Kobierniki i Krakówka, a nawet pod dnem Wisły na jej prawy brzeg i dalej, aż do zamku w Baranowie Sandomierskim. Według legendy zginęła w nich bohaterka Halina Krempianka, ratując miasto przed Tatarami. Podziemia, które w burzliwej historii Sandomierza były schronieniem dla mieszkańców, stały się też przyczyną wielu katastrof budowlanych.

Sandomierz to także miasto bogatej kultury twórczej, to w nim mieszkał Wincenty Kadłubek- pierwszy polski kronikarz. Tu także Marcin z Urzędowa stworzył pierwszy słownik botaniczny. W Sandomierzu tworzyli poeci, pisarze i kompozytorzy.

„Miasto orkiestra” a dodatkowo pięknie położone z przeróżnymi atrakcjami. Tą najbardziej powiązaną i charakterystyczną dla Sandomierza są rejsy po Wiśle w okolicach Sandomierza. Dolny odcinek Wisły to szczególnie urokliwy, bogaty w unikatową roślinność oraz siedliska dzikiego ptactwa teren. Rejsy „statkiem spacerowym” po Wiśle, to doskonała okazja do bezpośredniego kontaktu z nieskażoną przyrodą, a także wspaniałymi rozlewiskami królowej polskich rzek.

Przepiękną panoramę sandomierskiej Starówki najlepiej podziwia się właśnie z pokładu statku spacerowego, płynącego spokojnym nurtem Wisły. Do dyspozycji są rejsy edukacyjne dla dzieci i młodzieży, rejsy o zachodzie słońca na wiślanej wyspie, rejsy spacerowe po dalszej okolicy (w zależności od poziomu wody w Wiśle).

Miasto atrakcyjne turystycznie – nic dodać nic ująć.

Małgorzata Michalska

Na podstawie: www.sandomierz.pl oraz wikipedia